Crossmediaal, multimediaal en transmediaal zijn alle drie vormen van communicatie. De termen lijken behoorlijk op elkaar en ze hebben ook veel met elkaar te maken. Toch zit er een verschil tussen deze termen, waar wat is dat verschil dan? Dit is het beste uit te leggen door middel van een aantal voorbeelden. Zo krijg je een beeld van het verschil tussen crossmediaal, multimediaal en transmediaal.
Laten we beginnen bij crossmediaal, een veelgebruikte vorm van communicatie door televisieprogramma’s. Voor dit voorbeeld nemen we Boer Zoekt Vrouw. BZV is een programma over, de naam zegt het al, boeren die hopeloos opzoek zijn naar liefde. Dit is een perfect concept voor een programma omdat er emotie bij komt kijken, dus heel Nederland zit elke zondagavond aan de buis gekluisterd. Wat nog meer helpt is het feit dat de bedenkers van BZV gebruik maken van crossmediale communicatie. Naast het programma zelf zijn er een website, app, tijdschrift en zijn er interviews op de radio. Op elk mediakanaal wordt er weer verwezen naar een ander kanaal en staat er weer extra informatie. Je kunt op de website bijvoorbeeld videochatten met de boeren en in het tijdschrift kun je de foto’s zien die achter de schermen zijn gemaakt. Zo wordt alles met elkaar verbonden en wordt er met elk kanaal een kleine toevoeging gegeven. De kijker kan bijna elke minuut van de dag meeleven met de boeren en hun koetjes en schaapjes. Crossmediaal is dus zo breed als je het zelf wilt maken.
Als tweede, wat is multimediaal? Bij een multimediaal concept wordt er gebruik gemaakt van verschillende kanalen die allemaal een los verhaal vertellen en samen één verhaal vertellen. Als voorbeeld nemen we het AD. Dit is een krant die ook gebruik maakt van een app en van een website. Echter staan er op al deze kanalen precies dezelfde informatie. Samen vormen ze één geheel.
Als laatste is er nog transmediaal, Bij transmediale communicatie is er ook sprake van verschillende kanalen. Echter hebben deze kanalen niks met elkaar te maken. Je kunt dus het ene kanaal gebruiken zonder dat je het andere kanaal kent of gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan een verfilmd boek, laten we zeggen The Fault In Our Stars. Eerst is daar door John Green een boek van geschreven. Een aantal jaar later is het boek verfilmd. Je kunt de film kijken zonder dat je het boek hebt gelezen en andersom.
Het verschil tussen deze verschillende termen ligt dus vooral in de soort informatie die er gegeven wordt. Bij crossmediaal wordt er gebruik gemaakt van veel soorten media die allemaal veel (verschillende) informatie geven en elkaar aanvullen. Bij multimediaal wordt er ook gebruik gemaakt van verschillende soorten media, alleen wordt er overal de zelfde informatie gegeven. Transmediaal is ook heel breed, enkel staan hier alle kanalen los van elkaar. De vraag is nu, bestaat er ook een concept dat al deze cross- multi- en transmediale aspecten bevat?
Door: Robin Schoemaker
Crossmedia Theorie JDE-D04 2014 